Z danych Equity Release Council (ERC) wynika, że z usługi hipoteki odwróconej w Wielkiej Brytanii skorzystało już 400 tysięcy seniorów. W Stanach Zjednoczonych liczba ta zbliża się do miliona, w Polsce przekroczyła 500 osób. Jak podaje Fundusz Hipoteczny DOM - najstarsza instytucja oferująca rentę dożywotnią nad Wisłą - największa liczba umów podpisanych w 2017 roku przypadała na województwo mazowieckie (24 proc.), dolnośląskie i pomorskie (po 14 proc.) oraz śląskie (11 proc.). Fundusz Hipoteczny DOM wyliczył, że od początku istnienia firmy, wypłacił seniorom 8,27 mln zł. Według KPF, średnia wysokość renty dożywotniej to 1000 zł miesięcznie, choć w Warszawie, Gdańsku i innych dużych miastach zdarzają się klienci, którzy otrzymują miesięcznie 2500-6000 zł. Jak podaje Fundusz Hipoteczny DOM największa jednorazowa wypłata, którą senior otrzymał od razu przy zawarciu umowy, wynosiła 50 tys. zł. Otrzymała ją mieszkanka Warszawy, której mieszkanie miało powierzchnię 57 m. kw.

Polska jest jednym z krajów, który boryka się z problemem starzejącego się społeczeństwa. Według danych GUS liczba emerytów w 2001 roku oscylowała wokół 4,5 mln osób, tymczasem w pierwszym półroczu 2016 zaczęła zbliżać się do 9 mln. Polscy seniorzy mają jedne z najniższych emerytur w Europie, ale ponad 2,4 mln z nich jest właścicielami mieszkań własnościowych, a ponad 800 tys. – mieszkań spółdzielczych. Szacowana wartość aktywów, które można byłoby uruchomić dzięki tym nieruchomościom przekracza w Polsce 1 bilion złotych. Jak to zrobić i czym tak naprawdę jest renta dożywotnia?

1. Czym jest renta dożywotnia i kto może z niej skorzystać?

Renta dożywotnia to comiesięczne świadczenie pieniężne wypłacane seniorom przez fundusze hipoteczne. Z rozwiązania mogą skorzystać osoby, które ukończyły 60 lat i są właścicielami nieruchomości: domu lub mieszkania. W ramach zawartej umowy klient przekazuje instytucji finansowej prawo własności do nieruchomości. W zamian, fundusz wypłaca mu rentę, której wysokość zależna jest przede wszystkim od wieku i płci seniora oraz wartości jego nieruchomości. – Z renty dożywotniej może skorzystać każdy senior. Fundusz hipoteczny nie bada ani stanu zdrowia ani jego zdolności kredytowej. Z perspektywy zadłużonych emerytów, którzy nie posiadają płynności finansowej, sytuację tę można porównać do sprzedania mieszkania z możliwością jego dalszego użytkowania – tłumaczy Robert Majkowski, prezes Funduszu Hipotecznego DOM.

2. Jakie nieruchomości kwalifikują się do renty dożywotniej?

Każdy przypadek jest rozważany indywidualnie. Przyjęto jednak, że z renty dożywotniej mogą skorzystać zarówno właściciele mieszkań hipotecznych, domów oraz mieszkań spółdzielczych własnościowych. Seniorzy, których mieszkanie obciążone jest kredytem lub pożyczką również nie są wykluczeni.

3. Od czego zależy wysokość świadczeń?

Wysokość świadczeń, które może otrzymywać senior jest uzależniona od wielu czynników: przede wszystkim od jego wieku, płci oraz wartości nieruchomości. Rozpiętość kwot jest duża, tak samo jak różne są ceny nieruchomości – zależnie od lokalizacji i standardu mieszkania, czy domu. Seniorzy mogą otrzymać miesięcznie od kilkuset do kilku tysięcy złotych.

4.  Co powinna zawierać umowa?

Umowa oparta jest o przepisy Kodeksu Cywilnego dotyczące umowy renty oraz umowy o dożywocie. Powinien on zawierać zapisy o dożywotnim prawie do pozostania w domu lub mieszkaniu oraz gwarancji otrzymywania comiesięcznego świadczenia aż do momentu śmierci. Po notarialnym podpisaniu dokumentu prawa własności przechodzą na instytucję, jednak nie zmienia to faktu, że prawo do dysponowania nieruchomością, fundusz lub bank otrzymuje dopiero po śmierci kontrahenta.

5.  Czy umowę można rozwiązać?

Każdą umowę, również tą związaną z rentą dożywotnią można rozwiązać w trakcie jej obowiązywania. Jednak często należy liczyć się z dodatkowymi kosztami, zawartymi w umowie. Najczęściej wiąże się to z koniecznością zwrotu sumy otrzymanej kwoty wraz z odsetkami, kosztami poniesionymi przez instytucję oraz dodatkowymi opłatami zawartymi w umowie.

6. Kto ubezpiecza mieszkanie i czy można je wynająć?

Renta dożywotnia gwarantuje seniorowi dożywotnie korzystanie z przekazywanego lokalu. Dodatkowo, po podpisaniu umowy Fundusz będzie ubezpieczał nieruchomość, opłacał podatek od nieruchomości, czy opłatę za wieczyste użytkowanie gruntu. Istnieje również możliwość wynajęcia nieruchomości lokatorom. Wówczas umowa najmu podpisywana jest między trzema stronami: seniorem, lokatorem i funduszem hipotecznym.

7.  Kiedy hipotekę odwróconą będą oferować banki?

Pomimo tego, że powstały odpowiednie przepisy regulujące zasady oferty renty dożywotniej, żaden z banków nie oferuje tej usługi i nie są znane plany pojawienia się takiej oferty. Wynika to z niekorzystnych warunków jakie przepisy prawne nakładają na banki. Jedyne bezpieczne i profesjonalne rozwiązanie dostępne jest za pośrednictwem wyspecjalizowanych w tej usłudze instytucji, czyli funduszy hipotecznych.

Najnowsze aktualności